zajęcia numer 4, Wiedza, Statystyka
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Materiały do zajęć: “Statystyka - ćwiczenia”
Statystyki opisowe I
Pakiet SPSS posiada szereg opcji służących do eksploracji danych w obrębie jednej zmniennej lub kilku zmiennych
niezależnie. Opcje te znajdują się w menu “Analiza” w “Opis statystyczny”.
Rysunek 4.1.
Pierwsza z dostępnych opcji to czyli liczebności (frekwencje). Służy do zliczania ilości przypadków w
każdej kategorii odpowiedzi. Po wybraniu tej opcji pojawia się następujące okno:
“Częstości”
Lista wszystkich
zmiennych
Opcja wyświetlania
tabeli częstości
Lista docelowa
Rysunek 4.2.
Materiały do zajęć: “Statystyka - ćwiczenia”
Z listy zmiennych należy wybrać te, które mają zostać poddane analizie i przenieść je do okna zatytułowanego
“Zmienne”. Warto sprawdzić, czy opcja “Pokaż tebele częstości” jast aktywna (zaznaczona “ptaszkiem”). Jeśli
porządane zmienne znalazły się we właściwym oknie a opcja wyświetlania tabeli jest włączona należy nacisnąć “OK”
lub “Wklej” (jeśli chcemy używać Syntaxa). W oknie Raportu znajdziemy tabelę (lub w przypadku kilku zmiennych kilka
tabel) zawierającą interesujące nas dane.
Opcje “Statystyki” i “Wykresy” zostaną omówione nieco później. Opcja “Format” służy do zmieniania formatu wydruku.
Pozwala ona na uporządkowanie kategorii na wydruku, w zależności od potrzeb, w porządku rosnących lub malejących
kategorii, bądź też rosnących lub malejących liczebności.
Poniżej przedsawione jest okno opcji “Format”
Rodzaj
uporządkowania
Opcja dotyczące
organizacji Raportu
Rysunek 4.3.
Poniższy fragment wydruku prezentuje tabelę liczebności dla zmiennej “sex”. W tym przypadku wybrany jest porządek
rosnących wartości zmiennej.
Rysunek 4.4.
Wydruk zatytułowzny jest “Częstości”. Pierwsza tabela zawiera podsumowanie “ważnych danych” i “braków danych”
Właściwe informacje zawiera tabela druga. W pierwszej kolumnie pojawiają się etykiety danych - “mężczyzna” i
“kobieta”, w drugiej kolumnie - liczebności poszczególnych kategorii, w trzeciej - procentowy udział danej kategorii we
wszystkich odpowiedziach, w czwartej - procentowy udział danej kategorii we wszystkich odpowiedziach będących
“ważnymi” rekordami (po odjęciu brakujących danych), w ostatniej kolumnie pojawiają się procenty skumulowane -
czyli ile procent odpowiedzi zawiera się w danej kategorii i wszystkich poprzednich razem (zawsze w ostatnim rzędzie
powinno być 100). Kolumny zawierające liczebności i procenty są podsumowane. W podsumowaniu tabeli
(”Ogółem”) pojawia się liczba wszystkich rekordów.
Materiały do zajęć: “Statystyka - ćwiczenia”
Omówione wcześniej polecenia “Częstości” pozwalały na obliczenie liczebności dla “izolowanych” zmiennych. Nie
znajdzie ono zastosowania, gdy interesują nas liczebności, danej zmiennej podzielonej na kategorie ze względu na
inną zmienną - np. liczba osób palących i niepalących z uwzględnieniem podziału na płeć (osobno kobiet, osobno
mężczyzn). Do takiego rodzaju obliczeń służy polecenie “Tabele krzyżowe” z menu “Analiza”, “Opis statystyczny”.
Rysunek 4.5.
Polecenie służy do drukowania tzw. tabel krzyżowych zawierających liczebności (częstości) dla
każdej kategorii jednej zmiennej podzielonej na wszystkie kategorie drugiej zmiennej. Na przykład badając liczebności
osób posiadających samochód z podziałem na płeć otrzymamy liczebności dla czterech przypadków - mężczyźni nie
posiadający samochodu, mężczyźni posiadający samochód, kobiety nie posiadające samochodu, kobiety posiadające
samochód.
Aby wydrukować tabelę krzyżową wybieramy polecenie “Tabele krzyżowe” z menu “Analiza”, “Opis statystyczny”.
Otworzy się wówczas następujące okno:
Lista zmiennych
Miejsce na
zmienną, której
kategorie wyświetlą
się w rzędach
Miejsce na
z
mienną, której
kategorie wyświetlą
się w kolumnach
Miejsce na zmienną
dzielącą tabelę na
warstwy
Opcja ukrywania
tabeli frekwencji
Rysunek 4.6.
Do okna zatytułowanego “Zmienne w wierszach” wprowadzamy jedną ze zmiennych (np. płeć), do okna
zatytułowanego “zmienne w kolumnach” - drugą (np. z problemy z alkoholem). (W zasadzie przydzielenie zmiennych
do rzędów lub kolumn może być przypadkowe, ze względów technicznych wato jednak w kolumnach umieszczać
zmienne o niewielkiej ilości kategorii tak, aby tabela nie była szersza od strony - ułatwia to później analizę tabeli.) Na
koniec użyć “OK” lub “Wklej”.
“Tabele krzyżowe”
Materiały do zajęć: “Statystyka - ćwiczenia”
W Raporcie otrzymamy następującą tabelę:
Rysunek 4.7.
W raporcie otrzymamy dwie tabele - pierwsza zawiera informacje dotyczące tego, ile osób badanych zostało
uwzględnionych w badaniu, a druga - właściwe częstości. Zgodnie z poleceniem w rzędach pojawiły się kategorie
zmiennej “płeć” a w kolumnach - kategorie zmiennej “problemy z alkoholem” W poszczególnych komórkach tabeli
znajdują się liczebności. Na zewnątrz tabeli znajdują cię liczebności brzegowe - tj. liczebności dla jednej zmiennej (te
same, które można uzyskać używając polecenia “Częstości”) oraz wartości procentowe tych liczebności.
Do tabeli można ponadto wprowadzić, używając okna ”Warstwa...” dodatkowy wymiar. Spowoduje to rozwarstwienie
tabeli - tj. pojawią się osobne tabele dla każdej kategorii zmiennej rozwarstwiającej. Na przykład, gdyby do danych
przedstawionych powyżej dodać trzecią zmienną - np. palenie papierosów - w raporcie otrzymalibyśmy osobną tabelę
dla każdej kategorii trzeciej zmiennej - w podanym przypadku dwie tabele - jedna dla palących, druga dla niepalących.
Używając klawisza “Komórki” można spowodować drukowanie w poszczególnych komórkach tabeli innych wartości
niż tylko częstości obserwowane które są ustawione jako opcja domyślna.
Rysunek 4.7.
Wszystkie wybrane wartości - np. w oczekiwane, procenty, reszty - będą się wyświetlać w każdym z okien tabeli
dlatego, ze względu na przejrzystość wydruku, nie warto wybierać wartości, które nie będą przydatne.
Gdyby, w przypadku analizy częstości dla płci i problemów alkoholowych wybrać, poza “frekwencjami obserwowanymi”
także “oczekiwane” oraz wszystkie opcje procentów, raport wyglądałby następująco.
Rysunek 4.8.
artości
[ Pobierz całość w formacie PDF ]