wzory, szkoła
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1
WZORYZFIZYKIPOZNANEWGIMNAZJUM
1.
CięŜarciała.
F
g
=
m
⋅
g
m
=
F
g
g
F
g
–wartośćcięŜaruciaławN,
m–masaciaławkg,
g–staływspółczynnikzwanyprzyspieszeniemziemskim,
g
≈
10
N
=
10
m
kg
s
2
2.
Gęstośćsubstancji.
gestosc =
masa
ρ
m
V =
m
m
= ρ
⋅
V
objetosc
V
ρ
1
m
kg
JednostkągęstościwUkładzieSIjest
3
p =
F
n
3. Ciśnienie
S
,
p–ciśnieniewPa,,
F
n
–wartośćsiłynacisku,parciewN,
S–polepowierzchni,naktórądziałaparciewm
2
,
Jednostkąciśnieniajest1paskal.
1paskal=1Pa=
2
1
m
N
.
1paskaljesttociśnienie,jakiewywierasiłanacisku1Nnapowierzchnię1m
2
.
4. Ciśnieniehydrostatyczne
h
= ρ
pciśnieniehydrostatycznewPa,
ρ
gęstośćcieczyw
p
⋅
g
⋅
kg
,
3
N
g–przyspieszenieziemskie
g 10
,
kg
h–wysokośćsłupacieczy(głębokość)wm.
Ciśnienieatmosferycznewynosiokołop
b
=1000hPa.
Ciśnieniewcieczynagłębokościh
m
≈
2
p
= ρ
p
b
+
⋅
g
⋅
h
5. Wartośćsiływyporu=cięŜarwypartejcieczy(gazu)
F
w
= ρ
c
⋅
V
c
⋅
g
ρ
→
gęstośćcieczy(gazu),
V
→
objętośćwypartejcieczy(wypartegogazu),
g 10
=
N
przyspieszenieziemskie
kg
.
6. Ruchjednostajnyprostoliniowy
prędkość
=
droga
v =
s
v =
m
czas
t
s
s
s
=
v
⋅
t
t =
v
Prędkość–stosunekwektoraprzesunięciadoczasu,wktórymto
przemieszczenienastąpiło.
C
x
v
=
gdzie:
C
prędkość,
t
przesunięcie,
C
czastrwaniaprzesunięcia.
t
7. Prędkośćśredniąobliczamy,dzieląccałkowitądrogęs
cał
przebytąprzezciało
(całkowiteprzemieszczenie
c
x
)przezczastrwaniaruchut
cał
(
t
).
v
=
s
cal
v
=
x
c
śr
śr
t
t
cal
c
8. Prędkośćchwilowądzielącdrogęprzebytąprzezciałowbardzokrótkimczasie
v
ch
=
s
t
(czasdąŜydozera)
→
0
przeztenczas.
t
9. Ruchjednostajnieprzyspieszonyprostoliniowy
Wartośćwektoraprzyspieszenia:
a
=
v
t
Przyspieszenieatostosunekprzyrostuwartościwektoraprędkości
v
doczasu
t
,
wktórymtenprzyrostnastąpiło.
Jednostkąprzyspieszeniajest
1
s
m
.
2
[ ]
C
3
Ciałoporuszasięzprzyspieszeniemowartości
1
s
m
,kiedywczasie1srośnie
2
jegoprędkośćo
1
.
m
s
Drogawruchujednostajnieprzyspieszonymprostoliniowym(bezprędkości
początkowej):
a
⋅
t
2
s
=
2
Wartośćwektoraprędkości(szybkość)wruchujednostajnieprzyspieszonym
prostoliniowym(bezprędkościpoczątkowej):
t
v
=
a
⋅
10. Ruchjednostajnieopóźnionyprostoliniowy
Drogawruchujednostajnieopóźnionymprostoliniowym(v
p
–prędkość
początkowa):
a
⋅
t
2
s
p
=
v
⋅
t
−
2
Wartośćwektoraprędkości(szybkość)wruchujednostajnieopóźnionym
prostoliniowym:
t
v
p
=
v
−
a
⋅
11. IIzasadadynamiki.
C
=
F
F
a
m =
F
=
m
⋅
a
m
a
12. Jednostkąsiłyjest1niuton.
[
F
]
=
1
kg
⋅
1
m
=
1
N
s
2
1
N
=
1
kg
⋅
m
s
2
1
s
m
1Ntosiła,któraciałuomasie1kgnadajeprzyspieszenie
2
.
13. Spadekswobodny
g
=
9
81
m
=
10
m
g
⋅
t
2
v
=
g
⋅
t
h
=
s
2
s
2
2
14.
Pęd(pędmasy)
pęd=masa*prędkość
C
4
p
=
m
⋅
v
Jednostką
pędu
jest
1
kg ⋅
m
s
15. Wartośćprędkościwruchujednostajnympookręgu:
v
=
s
t
s
=
2
Π
r
t
=
T
v
=
2
Π
r
T
r–promieńokręgu,
T–czaspotrzebnynapokonaniecałegookręgu.
16. Wartośćsiłygrawitacjidziałającejmiędzydwomaciałami(Prawopowszechnego
ciąŜenia).
F
=
G
⋅
m
1
r
⋅
m
2
2
gdzie:
m
1
,m
2
–masyciał,
r–odległośćmiędzyichśrodkami,
G–stałagrawitacji.
N
⋅
m
2
G
=
6
67
⋅
10
−
11
kg
2
Stała grawitacji to siła, z którą działają na siebie dwa ciała omasach 1 kg
zodległości1m.
17. Pracamechaniczna
praca=siła*przesunięcie
W
=
F
⋅
s
(gdy
s
gdyFjestprostopadłedostoW=0
JednostkąpracywUkładzieSIjest1dŜul.
1dŜul=1J=1N*m
C
C
F ||
),
5
Pracamawartość1J,gdyzostaławykonanaprzezsiłę1NijeŜelinastąpiło
przesunięcieciałao1m.
kg
⋅
m
kg
⋅
m
2
1
J
=
1
N
⋅
m
=
1
⋅
1
m
=
1
s
2
s
2
18. Moc(P)topraca(W)wykonanawjednostceczasu.
P =
W
P
=
W
=
F
⋅
s
=
F
⋅
v
t
t
t
JednostkąmocywUkładzieSIjest1wat.
1
J
1
J
N
⋅
m
m
kg
⋅
m
m
kg
⋅
m
2
1
wat
=
1
W
=
1
W
=
=
=
N
⋅
=
⋅
=
1
s
1
s
s
s
s
2
s
s
3
1Wtomoctakiegourządzenia,którewczasie1swykonujepracę1J.
19. Przyrostenergiipotencjalnejgrawitacji
względemwybranegopoziomu,lub
energiapotencjalnagrawitacji(E
p
)względemtegopoziomu.
h
E
p
E
p
=
m
⋅
g
⋅
E
p
=
m
⋅
g
⋅
h
gdzie:
przyrostenergiipotencjalnejwJ,
m–masaciaławkilogramachwyniesionegonawysokośćhwmetrach,
g–przyspieszenieziemskie(g=10m/s
2
).
20. Energiakinetyczna.
E
p
mv
2
E
k
=
Jednostkaenergiikinetycznej:
2
[ ]
m
2
m
E
k
=
kg
⋅
=
kg
⋅
⋅
m
=
N
⋅
m
=
1
J
s
s
2
21. Izasadatermodynamiki
E
w
=W+Q
gdzie:
przyrostenergiiwewnętrznejciaławJ,
W–pracawykonananadciałemwJ,
Q–ilośćprzekazanegociepławJ.
E
w
c
=
Q
22. Ciepłowłaściwesubstancji(c)
m
⋅
T
[ Pobierz całość w formacie PDF ]