wykłady z neurologii, Fizjoterapia CM UMK, Podstawy fizjoterapii klinicznej, Neurologia, Wykłady
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
J.P
.
WYKŁAD 1
NEUROLOGIA
dział medycyny klinicznej, przedmiotem którego s
ą
choroby układu nerwowego, etiopatogeneza i
symptomatologia
ROZWÓJ UKŁADU NERWOWEGO
ektoderma
( 3 tydzie
ń
)
płyta nerwowa
rynienka w
ę
chowa
cewa nerwowa
pierwotne zwoje
pierwotne zwoje
czaszkowe
pierwotne p
ę
cherzyki
rdzeniowe
nerwowe
przodomózgowie
tyłomózgowie
ś
ródmózgowie
kresomózgowie
tyłomózgowie wtórne
ś
ródmózgowie
( most, mó
Ŝ
d
Ŝ
ek, rdzeniomózgowie,
rdze
ń
przedłu
Ŝ
ony )
PODZIAŁ CZYNNO
Ś
CIOWY
układ nerwowy
o
ś
rodkowy
obwodowy
somatyczny
autonomiczny
PNS
SNS
CHOROBY ORGANICZNE
uszkodzenia anatomiczne struktur układu nerwowego lub mi
ęś
niowego ( krwotok, rozmi
ę
kanie, zapalenie,
procesy zwyrodnieniowe, demielinizacyjne )
CHOROBY CZYNNO
Ś
CIOWE
tylko zaburzenia okre
ś
lonych układów, bez uchwytnych zmian anatomicznych * ból głowy np. typu Hortona,
migrenowy, rwa twarzowa, zaburzenia psychogenne )
1
J.P
.
DOLEGLIWO
Ś
CI A OBJAWY
1)
UBTKOWE
– w wyniku uszkodzenia struktur b
ę
d
ą
cych no
ś
nikami danych funkcji;
- niedowład – uszkodzenie np. dróg korowo – rdzeniowych lub komórek rogów przednich rdzenia
kr
ę
gowego
- niedoczulica – uszkodzeni np. dróg rdzeniowo – wzgórzowych lub włókien czuciowych z nerwów
obwodowych
- niedowidzenie ( zaburzenie w polu widzenia ) – uszkodzenie drogi wzrokowej
2)
PODRA
ś
NIENIOWE
– sutek podra
Ŝ
nienia lub odhamowania danej struktury i patologicznej realizacji jej
funkcji
- bóle
- napady padaczkowe
- przykurcze mi
ęś
niowe
- ruchy mimowolne
NEUROLOGIA – INTERNA
wiele chorób neurologicznych jest powikłaniem chorób wewn
ę
trznych lub ogólnoustrojowych, np.:
- krwotok mózgowy w przebiegu nadci
ś
nienia t
ę
tniczego lub skazy krwotocznej
- zator t
ę
tnic mózgowych – wady serca, zapalenie wsierdzia
- uszkodzenie nerwów obwodowych ( neuropatia ) – cukrzyca, mocznica, porfirie
- uszkodzenia mi
ęś
ni ( miopatie ) – kolagenozy, niedoczynno
ść
tarczycy, kortykosteroidoterapia
NEUROLOGIA – PSYCHIATRIA
neuropsychiatria
1) neurologia – przede wszystkim schorzenia organiczne układu nerwowego
1) psychiatria – głównie zaburzenia czynno
ś
ciowe
wspólne zainteresowania:
- nerwice
- choroby organiczne OUN z współistniej
ą
cymi zaburzeniami psychicznymi - mia
Ŝ
d
Ŝ
yca naczy
ń
mózgowych, niektóre guzy, kiła
neurologia – diagnostyka i leczenia zachowawcze
neurochirurgia – leczenie operacyjne niektórych chorób OUN ( nowotwory, powikłania pourazowe, wady
naczyniowe )
NEUROLOGIA – OKULISTYKA
neurooftalmologia
- wspólne pole diagnostyczne i lecznicze
- droga wzrokowa
- mi
ęś
nie i nerwy ruchowe gałki ocznej
NEUROLOGIA – LARYNGOLOGIA
neurootologia
- choroby drogi słuchowej (
ś
limak, nerw
ś
limakowy, dalsze cz
ęś
ci drogi )
- choroby drogi przedsionkowej ( narz
ą
d równowagi, , nerw przedsionkowy, dalsze cz
ęś
ci drogi )
NEUROLOGIA – CHOROBY ZAKA
Ź
NE
wspólna domena:
- choroby OUN i opon mózgowych o etiologii zapalnej ( wirusowe, bakteryjne, grzybicze )
- zapalenie mózgu i opon mózgowo – rdzeniowych, neuroborelioza, robaczyce, AIDS
2
J.P
.
DIAGNOSTYKA NEUROLOGICZNA
1) rozpoznanie zespołowe
2) rozpoznanie lokalizacyjne
3) rozpoznanie etiologiczne
ZESPÓŁ PIRAMIDOWY
grupa objawów powstaj
ą
ca wskutek uszkodzenia struktur anatomicznych lub układów czynno
ś
ciowych
1) pora
Ŝ
enie lub niedowład czasowy
2) wzmo
Ŝ
enie napi
ę
cia mi
ęś
niowego
3) wzmo
Ŝ
enie odruchów gł
ę
bokich
4) obecne klonusy ( rzepko - , stopotrz
ą
s )
5) zniesienie lub osłabienie odruchów skórnych ( brzuszny, podeszwowy, nosidłowy )
6) wyst
ę
powanie odruchów patologicznych
7) zniesieni objawu Meyera
WYKŁAD 2 - SEMIOLOGIA
ZESPOŁY RUCHOWE
1) piramidowy
2) wiotki
ZESPÓŁ PIRAMIDOWY
- monoparesis ( kora czołowa )
- paresis brachiofacialis ( istota podkorowa )
- hemiparesis ( torebka wewn
ę
trzna )
- syndroma alterans ( uszkodzenia nerwów czaszkowych po jednej stronie, niedowład ko
ń
czyny – po
drugiej )
- tetraparesis / triparesis ( rdze
ń
przedłu
Ŝ
ony, poni
Ŝ
ej skrzy
Ŝ
owania piramid )
- paraparesis
ZESPÓŁ WIOTKI
- pora
Ŝ
enie lub niedowład mi
ęś
ni unerwianych przez uszkodzony neuron
- zmniejszone napi
ę
cie mi
ęś
niowe
- osłabienie lub zniesienie odruchów gł
ę
bokich
- zaniki mi
ęś
niowe
- neurogenny zapis EMG ( elektryczny odczyn zwyrodnienia )
ZESPÓŁ POZAPIRAMIDOWY
- spowolnienie ruchów ( dobra siła mi
ęś
niowa )
- zaburzenie napi
ę
cia mi
ęś
ni
- zaburzenie postawy
- zaburzenie fizjologii współruchów ( np. brak balansowania ko
ń
czyn górnych przy chodzeniu )
- zaburzenie czynno
ś
ci instynktownych
- zaburzenie czynno
ś
ci afektywnych
3
J.P
.
ZASPÓŁ PARKINSONOWSKI
- wzmo
Ŝ
enie napi
ę
cia mi
ęś
niowego ( typu plastycznego lub koła z
ę
batego )
- spowolnienie ruchowe
- dr
Ŝ
enie parkinsonowskie
- zaburzenia postawy i chodu
- zaburzenia fizjologii współruchów
- zaburzenie czynno
ś
ci instynktowych
- zaburzenie czynno
ś
ci afektywnych
ZESPÓŁ PL
Ą
SAWICZY
- ruchy pl
ą
sawicze
- hipotonia
- brak współruchów fizjologicznych
- zaburzenie czynno
ś
ci instynktowych
- zaburzenia postawy i chodu
- zaburzenie czynno
ś
ci afektywnych
ZESPÓŁ MÓ
ś
D
ś
KOWY
- ataksja mó
Ŝ
d
Ŝ
kowa
- dysmetria
- adiadochokineza
- hipotonia
- oczopl
ą
s
- dodatnia próba Romberga
NAPI
Ę
CIE MI
ĘŚ
NIOWE
- mi
ęś
nie
- regulacja segmentarna
- kontrola o
ś
rodkowa
1) ODRUCHY MIOTATYCZNE ( ROZCI
Ą
GOWE )
- proprioreceptory mi
ęś
ni ( wrzeciona nerwowo – mi
ęś
niowe – włókna Ia i II ) i
ś
ci
ę
gien ( narz
ą
d
Golgiego – włókna Ib )
-
2) KONTROLA O
Ś
RODKOWA
- kora ruchowa i droga piramidowa ( - )
- mó
Ŝ
d
Ŝ
ek ( + )
- układ pozapiramidowy:
o
twór siatkowaty ( - )
o
istota czarna ( - )
o
pr
ąŜ
kowie ( + )
ZABURZENIA NAPI
Ę
CIA MI
ĘŚ
NIOWEGO
- hipotonia lub hipertonia
- spastyczno
ść
- sztywno
ść
odmó
Ŝ
d
Ŝ
eniowa
- sztywno
ść
pozapiramidowa ( parkinsonizm ) „koła z
ę
batego”, „rury ołowianej”
- sztywno
ść
mi
ęś
niowa
- sztywno
ść
neurogenna ( odruchowa )
4
J.P
.
SPASTYCZNO
ŚĆ
:
- wzrost napi
ę
cia mi
ęś
niowego pod wpływem biernego rozci
ą
gania
- zale
Ŝ
na od zakresu i pr
ę
dko
ś
ci k
ą
towej ruchu
- spowodowany odhamowaniem odruchu rozci
ą
gowego w wyniku uszkodzenia OUN
BADANIA POMOCNICZE
1) RUTYNOWE
2) SPECJALISTYCZNE
- nakłucie l
ę
d
ź
wiowe i badanie płynu mózgowo – rdzeniowego
- badanie elektrofizjologiczne
- badanie radiologiczne
- badanie USG
- inne badania fizyczne
WYKŁAD 3
KR
Ąś
ENIE PŁYNU MÓZGOWO – RDZENIOWEGO
sploty naczyniówkowe
otwory
komora IIII
komór bocznych
mi
ę
dzykomorowe
wodoci
ą
g mózgu
zbiornik wielki
otwory boczne ( Luschki ) i
komora IV
( mó
Ŝ
d
Ŝ
kowo – rdzeniowy )
otwór po
ś
rodkowy ( Magendiego )
przestrze
ń
podpaj
ę
czynówkowa
kosmki
zatoki opony twardej
mózgu i rdzenia kr
ę
gowego
paj
ę
czynówki
( głównie zatoka strzałkowa górna )
1) nakłucie l
ę
d
ź
wiowe ( L1 –L2 – ko
ń
czy si
ę
rdze
ń
kr
ę
gowy, L4/L5 – na wysoko
ś
ci kolców biodrowych –
punkcja ); punkcja l
ę
d
ź
wiowa = PL
2) nakłucie podpotyliczne
WSKAZANIA DO PL
- badanie diagnostyczne płynu mózgowo – rdzeniowego ( zespół oponowy )
- pomiar ci
ś
nienia ( próba Queckensteda i Stockey’a )
- podanie dokanałowo leku lub
ś
rodka znieczulaj
ą
cego
- zmniejszenie ci
ś
nienia płynu mózgowo – rdzeniowego w łagodnym nadci
ś
nieniu wewn
ą
trzczaszkowym
PRZECIWSKAZANIA DO PL
- zespół wzmo
Ŝ
onego ci
ś
nienia
ś
ródczaszkowego
- zmiany ropne w miejscu wkłucia
- skaza krwotoczna
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]