wyklad, VI rok, VI rok, Pediatria, Pediatria, PEDIATRIA OLA, pediatria chyba 3 rok
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->ANATOMO-FIZJOLOGICZNEODRĘBNOŚCI USTROJUDZIECKAukład immunologicznyukład krwiotwórczyukład pokarmowyUKŁAD IMMUNOLOGICZNY• szereg komórek i cząstek biorących udziałw procesie rozpoznawania, neutralizacjii/lub eliminacji czynników obcych dlaustrojuPodstawowe zadania:• wytworzenie i utrzymanie tolerancjiimmunologicznej• obrona ustroju• funkcje regulacyjneUKŁAD IMMUNOLOGICZNYUKŁAD IMMUNOLOGICZNYWyróżniamy dwa rodzaje mechanizmówodpowiedzi immunologicznej:• nieswoiste (wrodzone)• swoiste (nabyte)Układ immunologiczny dziecka charakteryzujeniedojrzałość zarówno mechanizmówswoistych jak i nieswoistychODPORNOŚĆ NIESWOISTA(NIEADAPTACYJNA, WRODZONA)Mechanizmy odporności nieswoistejzaczynają funkcjonować bezpośredniopo porodzieODPORNOŚĆ NIESWOISTADo odporności nieswoistej zaliczamy:-bariery anatomiczne-bariery biochemiczne-organizmy saprofityczne-wrodzone komórkowe mechanizmyodporności-rozpuszczalne mediatory reakcjiimmunologicznych-cytokinyODPORNOŚĆ NIESWOISTABARIERY ANATOMICZNE:• skóra -u noworodka i niemowlęcia ma cienkąwarstwę rogową, ziarnistą, słabo wykształconegruczoły, obniżoną zdolność wytwarzaniaantyhialuronidazy – dlatego im młodsze dzieckotym łatwiej zakażenie dotyczy skóry• aparat rzęskowy -słabo rozwinięty, odruchkaszlowy słabo wykształcony -utrudnioneusuwanie drobnoustrojów z dróg oddechowychODPORNOŚĆ NIESWOISTABARIERY BIOCHEMICZNE:• brak rodanku potasowego i sodowego wślinie ułatwia zakażenia jamy ustnej• mniejsze wytwarzanie kwasu solnego imniejsza aktywność enzymów trawiennychułatwiają penetrację przewodupokarmowego przez drobnoustrojechorobotwórczeODPORNOŚĆ NIESWOISTAORGANIZMY SAPROFITYCZNE:• flora fizjologiczna błon śluzowych konkurujez potencjalnymi patogenami, u niemowlątistnieje wyraźna korelacja pomiędzysposobem żywienia a kolonizacją przewodupokarmowego (u niemowląt karmionychsztucznie niedobór pałeczek Lactobacillusbifidus i przewaga bakterii Gram ujemnych)ODPORNOŚĆ NIESWOISTABARIERY ANATOMICZNEBARIERY BIOCHEMICZNEORGANIZMY SAPROFITYCZNE• stanowią pierwszą linię obrony• jeśli zawiodą zostaje uruchomiona drugalinia obrony, którą tworzą wrodzonekomórkowe mechanizmy odporności,których zadaniem jest fagocytozaODPORNOŚĆ NIESWOISTAWRODZONE KOMÓRKOWE MECHANIZMYODPORNOŚCI• tworzą je komórki fagocytarne: monocyty,makrofagi i wielojądrzaste neutrofile, któreulegają adhezji do drobnoustroju, anastępniepochłaniają go i zabijają• liczba komórek fagocytarnych i ich morfologia sąprawidłowe już bezpośrednio pourodzeniu, alewykazują one niedojrzałość czynnościową• począwszy od okresu noworodkowegonastępuje stopniowe dojrzewanieczynnościfagocytarnychODPORNOŚĆ NIESWOISTAROZPUSZCZALNE MEDIATORYREAKCJI IMMUNOLOGICZNYCH• najważniejszy jest układ 20 białekdopełniacza, u noworodka stwierdzasięniedobór poszczególnych składowychdopełniacza oraz obniżenie aktywnościdrogi klasycznej i alternatywnej• dlatego okres noworodkowo-niemowlęcycharakteryzuje niedojrzałość opsonizacji,chemotaksji, anafilaksjiODPORNOŚĆ NIESWOISTACZYNNIKI UWALNIANE Z KOMÓREKZAPALNYCH (CYTOKINY)• biorą udział w przekazywaniu sygnałówmiędzy komórkami -należą do nich m.in..interferony ., ß,., czynnik wzrostugranulocytów, TNF . i TNF ß• w okresie noworodkowym iwczesnoniemowlęcym współdziałaniemechanizmów odporności przy udzialecytokin nie jest w pełni sprawneODPORNOŚĆ SWOISTA(ADAPTACYJNA)Swoiste mechanizmy immunologiczne powstająw ciągu całego życia w sposób czynny lub biernyODPORNOŚĆ CZYNNApowstaje naturalnie po kontakcie z antygenemśrodowiskowym lub sztucznie jako odpowiedźposzczepiennaODPORNOŚĆ BIERNApowstaje w wyniku transportu przezłożyskowegolub przetaczania immunoglobulinODPORNOŚĆ SWOISTAMechanizmy odpowiedzi swoistej tworzyodporność humoralna i komórkowaODPORNOŚĆ HUMORALNA• bierze udział w zewnątrzkomórkowym procesieunicestwiania bakterii i wirusów• tworzy ją pięć klas przeciwciał syntetyzowanychprzez komórki plazmatyczne, które powstają zlimfocytów B• liczba limfocytów B u noworodka jest zbliżonado wartości spotykanych u osób dorosłych,jednak zdolność do syntezy niektórych klasprzeciwciał jest ograniczonaODPORNOŚĆ HUMORALNAOdporność humoralna noworodkacharakteryzujestan fizjologicznej dysimmunoglobulinemii:• wysokie stężenie IgG• niskie stężenie IgA, IgM, IgE• brak IgDODPORNOŚĆ HUMORALNA• IgG -stanowi około 97% ogólnej puliprzeciwciał, ma największy zakres działaniaijako jedyna jest transportowana przez łożysko• donoszone noworodki syntetyzują niewiele IgG,a stężenie IgG matczynych stopniowo spada,dlatego na przełomie I i II kwartału życiawystępuje fizjologicznahipogammaglobilinemianiemowląt• stężenie IgG w 1 r.ż. nie przekracza 60%stężenia u dorosłych, które osiąga pomiędzy 11a 15 r.ż.ODPORNOŚĆ HUMORALNAsynteza poszczególnych podklas IgG• u noworodków wystarczająca jest syntezaIgG1 i IgG3, natomiast do 2 r.ż.zmniejszona jest synteza IgG2, które biorąudział w zwalczaniu zakażeń wywołanychprzez bakterie otoczkowe Neisseriameningitidis, Haemopgilus influenzae,Streptococcus pneumoniaeODPORNOŚĆ HUMORALNAIgM, IgA, IgE nie są transportowaneprzez łożysko, a ich synteza w chwilinarodzin jest niska• IgM -w okresie noworodkowym stężeniasięga 10%, a w 1 r.ż. 75% poziomu osóbdorosłych, prawidłowe wartości IgMstwierdza się dopiero pomiędzy 11 a 15r.ż.ODPORNOŚĆ HUMORALNA• IgA -wydzielnicze są syntetyzowane jużw 2 tyg. życia i osiągają wartości osóbdorosłych pomiędzy 6 a 12 m.ż.• natomiast synteza surowiczych IgA w 1r.ż. osiąga zaledwie 20% wartościdorosłych, w 8 r.ż. 47%, pomiędzy 11 a 15r.ż. jedynie 63% wartości osób dorosłych inadal wzrastaODPORNOŚĆ HUMORALNA• IgE -najniższe stężenie stwierdza siępomiędzy 2 a 12 m.ż., następnie syntezaIgE wyraźnie wzrasta osiągającplateaupomiędzy 10 a 12 r.ż., a później stopniowomaleje• IgD -u noworodków oraz niemowlątstężenie jest minimalne, od 2 r.ż.stopniowo wzrastaODPORNOŚĆ HUMORALNA• wpływ na kształtowanie się odpowiedzihumoralnej u dziecka mają przede wszystkimantygeny środowiska zewnętrznego spełniającerolę stymulatorów• noworodki i niemowlęta stykają się obcymiantygenami po raz pierwszy i dlatego reagująniekorzystną odpowiedzią immunologiczną typuwczesnego z syntezą przeciwciał klasy IgMo niskim stężeniu i krótkim okresie półtrwaniaODPORNOŚĆ HUMORALNA• dzieci starsze, które wcześniej wielokrotniezetknęły się z obcymi antygenami reagująodpowiedzią typu wtórnego wynikającąz obecności komórek pamięciimmunologicznej, szybko wzrasta wówczasliczba komórek plazmatycznych, któresyntetyzują IgG, których stężenie we krwiszybko wzrastaODPORNOŚĆ HUMORALNA• zakażenia oraz szczepienia ochronne sąmodulatorami czynnej odpowiedzihumoralnej• dzieci, które często chorują mają wyższestężenia immunoglobulin i przeciwciałODPORNOŚĆ KOMÓRKOWA• bierze udział w wewnątrzkomórkowymprocesie unicestwiania wirusów, grzybówi pasożytów• kontroluje rozrost komórek nowotworowych• chroni ustrój przed obcymi antygenami• zasadniczą rolę w odpowiedzi komórkowejodgrywają limfocyty TODPORNOŚĆ KOMÓRKOWA• liczba limfocytów T u noworodka jestzbliżona do wartości dorosłych, jedynie unoworodków urodzonych z niską masąciała (<2500g) liczba limfocytów T jestobniżona• mimo prawidłowej liczby limfocytów Taktywność populacji jest odmienna niż udorosłychODPORNOŚĆ KOMÓRKOWAAKTYWNOŚĆ POPULACJI LIMFOCYTÓW T•Th -limfocyty pomocnicze w okresienoworodkowym słabo pobudzają syntezęniektórych klas immunoglobulin przezlimfocyty B (wystarczająca jest synteza IgM,a niewystarczająca IgG i IgA)•Ts -limfocyty supresorowe wykazująnadmierną aktywność hamującą wobeclimfocytów B syntetyzujących immunoglobulinyODPORNOŚĆHUMORALNA I KOMÓRKOWA• w okresie noworodkowym i niemowlęcymniesprawne jest współdziałanie mechanizmówodporności humoralnej i komórkowej• powolne dojrzewanie układu odpornościusposabia dzieci w pierwszych latach życia doczęstych zakażeń• zdrowe dziecko choruje średnio 6-8 razy w roku,przebieg zakażeń jest zwykle łagodny, apomiędzy zachorowaniami stan zdrowia dzieckai jego rozwój nie budzą zastrzeżeń• w okresie noworodkowym i niemowlęcymniesprawne jest współdziałanie mechanizmówodporności humoralnej i komórkowej• powolne dojrzewanie układu odpornościusposabia dzieci w pierwszych latach życia doczęstych zakażeń• zdrowe dziecko choruje średnio 6-8 razy w roku,przebieg zakażeń jest zwykle łagodny, apomiędzy zachorowaniami stan zdrowia dzieckai jego rozwój nie budzą zastrzeżeńNIEDOBORY ODPORNOŚCIU DZIECIObjawy sugerujące niedobór odporności:1. osiem lub więcej zakażeń w ciągu roku2. co najmniej dwa zakażenie zatok w ciągu roku3. antybiotykoterapia trwająca 2 miesiące lubdłużej z niewielką poprawą4. brak przyrostu masy ciała i wzrostu5. powtarzające się głębokie ropnie skórne lubnarządoweNIEDOBORY ODPORNOŚCIU DZIECIObjawy sugerujące niedobór odporności:6. Dwa lub więcej zapalenia płuc w ciągu roku7. Przewlekła grzybica jamy ustnej i skóryu dzieci powyżej 1 r.ż8. Konieczność długotrwałej antybiotykoterapiidożylnej9. Dwa lub więcej ciężkich zakażeń takich jak:posocznica, zapalenie mózgu, zakażeniekości, mięśni lub skóry10.Pierwotne niedobry odporności w wywiadzierodzinnymUKŁAD KRWIOTWÓRCZY
[ Pobierz całość w formacie PDF ]