wykład Koszty, Polibuda, Semestr I, SESJA, EKONOMIA, MIKROEKONOMIA
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
20091107
Koszty, nakłady a
wielkość produkcji
wielkość produkcji
Rachunek kosztów:
¡
Rachunek kosztów jest procesem ustalania kosztów
prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na
wytwarzaniu wyrobów, świadczenia usług i wykonywaniu
funkcji.
¡
Przedmiotem rachunku kosztów są zawsze koszty
prowadzenia działalności gospodarczej wymagającej
wykorzystania zasobów majątkowych przedsiębiorstwa.
prowadzenia działalności gospodarczej wymagającej
wykorzystania zasobów majątkowych przedsiębiorstwa.
¡
Podmiotem rachunku kosztów jest jednostka
gospodarcza prowadząca dana działalność gospodarczą
polegającą na wytwarzaniu wyrobów lub świadczeniu
usług.
¡
Podstawowym celem rachunku kosztów
prowadzonego systematycznie w przedsiębiorstwie jest
dostarczanie decydentom wieloprzekrojowych informacji
ekonomicznych o kosztach działalności.
Informacje generowane przez rachunek
kosztów potrzebne są do:
Rodzaje nakładów:
¡
nakłady pracy Ŝywej (nakłady siły roboczej)
są miarą ilości pracy ludzkiej wydatkowanej w
związku z daną działalnością gospodarczą,
¡
nakłady środków trwałych (nakłady środków
pracy) są częścią tych środków, która została
zuŜyta w procesie gospodarczym,
zuŜyta w procesie gospodarczym,
¡
nakłady materiałowe (nakłady przedmiotów
pracy) są ilością materiałów zuŜytych w danym
okresie do wytworzenia określonej ilości
wyrobów lub świadczenia określonej ilości usług,
¡
nakłady pienięŜne są ilością środków
pienięŜnych danej jednostki wykorzystywanych z
powodu ponoszenia róŜnych opłat na istnienie i
funkcjonowania jednostki gospodarczej.
¡
ustalenia kosztów wytworzenia wyrobów i
świadczenia usług,
¡
obliczania uzyskiwanych wyników,
¡
wartościowej wyceny zasobów,
¡
wartościowej wyceny zasobów,
¡
ustalenia cen sprzedaŜy produktów,
¡
oceny efektywności gospodarowania,
¡
kontroli działalności,
¡
podejmowania decyzji ekonomicznych.
1
20091107
Co to jest strata?
Co to jest wydatek?
¡
ZuŜycie czynników produkcji nieekwiwalentne, w
rezultacie którego nie powstają uŜyteczne efekty jest
stratą z działalności gospodarczej.
¡
RównieŜ zmniejszenie zasobów majątkowych
¡
RównieŜ zmniejszenie zasobów majątkowych
przedsiębiorstwa spowodowane zdarzeniami o
charakterze losowym (np. poŜarem, powodzią,
kradzieŜą, postępowaniem układowym lub
naprawczym) nie jest zaliczane do kosztów. Są to
straty nadzwyczajne.
Wydatki są ponoszone równieŜ w celu
prowadzenie normalnej działalności
jednostki gospodarczej. Wydatek oznacza
kaŜdy rozchód środków pienięŜnych, z
kaŜdy rozchód środków pienięŜnych, z
kasy lub rachunku bankowego jednostki
gospodarczej, w związku z zapłatą za
określone dobra lub usługi oraz w związku
z regulowaniem róŜnych zobowiązań
jednostki.
Układy kosztów:
Koszty w układzie
rodzajowym.
Podział kosztów według rodzajów słuŜy do
przybliŜonego rozgraniczenia nakładów na pracę Ŝywą
i pracę uprzedmiotowioną (amortyzacja, materiały). W
przemyśle polskim obowiązuje następujący układ
rodzajowy:
rodzajowy:
¡
płace,
¡
składki z tytułu ubezpieczenia społecznego,
¡
amortyzacja środków trwałych,
¡
koszty materiałowe,
¡
energia,
¡
inne koszty materialne,
¡
inne koszty niematerialne.
¡
układ rodzajowy,
¡
układ kalkulacyjny,
¡
według miejsc powstawania,
¡
według miejsc powstawania,
¡
na stałe i zmienne,
¡
układ funkcyjny.
2
20091107
Koszty w układzie
rodzajowym.
¡
Koszty w układzie rodzajowym moŜna teŜ podzielić na
tzw. koszty osobowe (płace+ubezpieczenia) i koszty
rzeczowe ( amortyzacja, materiały, energia).
¡
Rodzajowy układ kosztów pozwala na badanie
¡
Rodzajowy układ kosztów pozwala na badanie
proporcji między poszczególnymi rodzajami kosztów w
określonych okresach. Rodzajowy układ kosztów jest
stosowany w planowaniu, księgowości i
sprawozdawczości finansowej.
Koszty w układzie kalkulacyjnym.
¡
kalkulacje wstępne sporządzane przed
rozpoczęciem produkcji. Zawierają one
przewidywane zuŜycie (wraz z jego wyceną)
pracy Ŝywej oraz pracy uprzedmiotowionej w
środkach produkcji, przypadającą na jednostkę
środkach produkcji, przypadającą na jednostkę
wyrobu.
¡
kalkulację wynikową, którą sporządza się po
wyprodukowaniu kalkulowanych wyrobów.
Opiera się ona na danych faktycznych,
wynikających z ewidencji dokumentów.
Koszty pośrednie i koszty bezpośrednie.
Koszty według miejsc powstawania.
¡
Koszty bezpośrednie są to koszty, które moŜna
bezpośrednio odnieść do poszczególnych wyrobów na
podstawie źródłowych dokumentów.
¡
Koszty pośrednie są to koszty, których nie da się
¡
Koszty pośrednie są to koszty, których nie da się
rozliczyć na produkowane wyroby bezpośrednio, a
jedynie za pomocą „kluczy” podziału. Do kosztów
pośrednich zalicza się : koszty wydziałowe,
ogólnozakładowe itp.
Podział kosztów według miejsc
powstawania umoŜliwia ustalenie
odpowiedzialności poszczególnych
komórek (oddziałów) za wysokość
komórek (oddziałów) za wysokość
określonych pozycji kosztów.
3
20091107
Koszty w układzie
funkcyjnym.
Układ funkcyjny ma na celu grupowanie kosztów
w zaleŜności od rodzaju działań
przedsiębiorstwa, np. według podstawowych
funkcji i faz procesu gospodarczego. Badając
funkcji i faz procesu gospodarczego. Badając
koszty w układzie funkcyjnym, moŜna powiązać
je z wielkością i dynamiką uzyskiwanych efektów
procesów gospodarczych.
Koszty stałe i zmienne.
¡
Koszty stałe nie ulegają zmianie przy
zmianie rozmiaru działalności (np.
opłaty czynszowe lub amortyzacja).
¡
Koszty zmienne zmieniają się
proporcjonalnie do zmiany rozmiaru
proporcjonalnie do zmiany rozmiaru
działalności. Zachowują się jak liniowa
funkcja względem rozmiaru (y=ax).
Jednostkowy koszt zmienny kz=a jest
wielkością stałą.
Uproszczony wzór kosztu całkowitego
Graficzna prezentacja PROGU
RENTOWNOŚCI (BEP)
Przychody
Koszty
Kc = Ks + kz Q
Przychody
całkowite
Zysk operacyjny
Zysk
gdzie :
¡
Kc koszt całkowity
¡
Ks koszt stały
¡
kz koszt jednostkowy zmienny
¡
Q –wielkość produkcji
BEP
Zysk
Koszty
całkowite
Koszty zmienne
Strata
Koszty stałe
Produkcja/SprzedaŜ
4
20091107
Kontrola kosztów
Produkcja „nowego” dobra
¡
wzorcowe wartości kosztów dzielą się na
koszty planowane i koszty normatywne.
¡
pomiar rzeczywisty kosztu wytworzenia
powstaje w rezultacie prowadzenia działań
rachunkowości
powstaje w rezultacie prowadzenia działań
rachunkowości
¡
porównanie kosztu rzeczywistego ze
wzorcem jest to istota kontroli kosztów
¡
analiza przyczyn powstania odchyleń jest
pierwszą zasadniczą czynnością kontroli
¡
Czy nas na to stać?
¡
Czy mamy odpowiednie zasoby?
¡
Czy potrafimy to zrobić?
¡
Czy potrafimy to zrobić?
¡
Czy umiemy to zorganizować?
Decyzja o produkcji określonego
dobra wymaga więc rozwiązania
dwóch podstawowych problemów:
technicznego i organizacyjnego.
Funkcja produkcji określa maksymalne rozmiary
produkcji, jakie są moŜliwe do osiągnięcia przy
róŜnym poziomie nakładów. Funkcja produkcji jest
zbiorem technicznie efektywnych metod
wytwarzania.
Rozmiary
produkcji
Nakþady kapitaþu Nakþady pracy
produkcji
100
4
4
100
2
6
106
2
7
200
4
12
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]