wyklad 5, Filmy
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
WYKLAD 5BUD�ETFormy organizacyjne gospodarki bud�etowej:1. bud�et pa�stwa,2. bud�et samorz�d�w.Powi�zania mi�dzy obiema formami bud�etu maj� charakter jedynie materialny (finansowy) a nie organizacyjny. Bud�ety samorz�dowe s� samodzielne, ale nie ca�kowicie autonomiczne.Powi�zania finansowe wyra�aj� si� w dotacjach, subwencjach i obowi�zkowych wp�atach jednostek samorz�du terytorialnego.R�nice pomi�dzy obiema formami bud�etu:1. Przedmiotowy zakres dzia�ania tych bud�et�w jest inny.2. Definicje tych bud�et�w stworzone przez ustawodawc�:a) Bud�et pa�stwa to roczny plan dochod�w i wydatk�w oraz rozchod�w i przychod�w organ�w w�adzy publicznej, kontroli ochrony pa�stwa, s�d�w, trybuna��w, administracji rz�dowej.b) Bud�ety samorz�d�w s� to roczne samorz�dowe plany finansowe uchwalane w formie uchwa� finansowych na rok urz�dowy, kt�ry obejmuje dochody i wydatki organ�w lokalnych, wp�aty i dotacje dla jednostek organizacyjnych rozliczaj�cych si� z bud�etem oraz wp�aty i dotacje od jednostek organizacyjnych rozliczaj�cych si� z bud�etem.Bud�et samorz�dowy obejmuje te�:- subwencje og�lne z bud�etu pa�stwa,.- dotacje celowe,- dotacje na realizacj� zada� bud�etowych,- dochody z maj�tku komunalnego,- �r�d�a pokrycia niedoboru,- dochody z podatk�w (bud�et gminy),- dochody z op�at lokalnych (bud�et gminy).Szczeg�lny charakter prawny bud�etu:1. formalny charakter bud�etu pa�stwa: jest uchwalany w formie ustawy bud�etowej (ustawa o charakterze szczeg�lnym � zakres czasowy 1 rok, inicjatywa ustawodawcza nale�y tylko do Rz�du, projekt ustawy bud�etowej mo�e by� podstaw� prowadzenia gospodarki finansowej pa�stwa, procedura legislacyjna jest odr�bna).2. materialny charakter bud�etu pa�stwa: normy planowe dotycz� dochod�w i wydatk�w oraz przychod�w i rozchod�w pa�stwa.Obowi�zuje zasada, �e zamieszczenie w bud�ecie pa�stwa okre�lonych �r�de� dochod�w lub wydatk�w na okre�lone cele nie stanowi� podstawy do:2a. dochodzenia roszcze� wobec Skarbu Pa�stwa,2b. zobowi�za� pa�stwa wobec os�b trzecich, ani tych os�b wobec pa�stwa.Oznacza to, �e zamieszczenie w bud�ecie pa�stwa okre�lonych wydatk�w lub dochod�w nie mo�e stanowi� podstawy do dochodzenia roszcze� na drodze s�dowej powo�uj�c si� na ustaw� bud�etow�.Wyj�tki od tej zasady stanowi�:2b1. subwencje og�lne dla jednostek samorz�du terytorialnego wynikaj�ce z ustawy o finansach publicznych. Je�eli samorz�d terytorialny nie otrzyma�by kwoty subwencji, kt�ra jest przewidziana w ustawie bud�etowej na dany rok to, jako wyj�tek od tej generalnej zasady, m�g�by wyst�pi� na drog� s�dow� i dochodzi� roszcze� wobec bud�etu pa�stwa z tytu�u tej dotacji.2b2. dotacje celowe zlecone z zakresu administracji rz�dowej oraz inne zadania zlecone ustawami wynikaj�ce z ustawy o dochodach jednostek samorz�du terytorialnego.Ustawa o finansach publicznych nie precyzuje, na jakiej drodze maj� by� te roszczenia dochodzone � przed s�dami powszechnymi czy na drodze administracyjnej. Doktryna i praktyka dopuszcza obie te drogi.3. inna jest moc obowi�zuj�ca po stronie dochod�w wydatk�w inna po stronie wydatk�w,3a. strona dochod�w to zbi�r przewidywa�, prognoz, ale nie jest to zbi�r norm stanowi�cych obowi�zki dla wykonawc�w ustawy bud�etowej,3b. strona wydatk�w � bud�et ma w pe�ni normatywny charakter i stanowi konkretne obowi�zki dla wykonawc�w ustawy bud�etowej, i polega to na tym, �e przekroczenie g�rnej granicy wydatk�w stanowi naruszenie dyscypliny bud�etowej.Zmiany po stronie wydatk�w musz� by� dokonywane zgodnie z warunkami okre�lonymi z ustaw� o finansach publicznych, natomiast dokonywanie zmian po stronie dochod�w nie wymaga zmian proceduralnych.USTAWA BUD�ETOWA:W literaturze wskazuje si�, ze funkcjonuj� dwa rodzaje ustaw bud�etowych:1. ustawa bud�etowa czysta (po��dana)2. ustawa prze�adowana.Ad 1 Zawiera ona upowa�nienia dla rz�du i ministra finans�w do wykonywania bud�etu. Obejmuje:- dochody bud�etu � �r�d�a dochod�w,- wydatki � podzia� na cz�ci i dzia�y,- wydatki na zadania zlecone gminom,- subwencje og�lne dla gmin,- kierunki prywatyzacji maj�tku pa�stwowego.Ad 2. Opr�cz punkt�w wymienionych w Ad 1 zawiera r�wnie� inne postanowienia ni� normy planowe. Za ob�adowanie ustawy bud�etowej Trybuna� Konstytucyjny uzna�: postanowienia co do kt�rych brak jest podstaw zawartych w konstytucji, aby je umie�ci� w ustawie bud�etowej.Typy tych przepis�w:1. powszechnie obowi�zuj�ce � zmieniaj� lub zawieraj� inne przepisy powszechnie obowi�zuj�ce na 1 rok,2. przepisy kompetencyjne skierowane do wykonawc�w bud�etu, kt�re konkretyzowa�y lub zmienia�y normy kompetencyjne, np. przepisy dot. rewaloryzacji emerytur. Ustawa bud�etowa nie okre�la ani nie wprowadza zasad poboru dochod�w, okre�laj� to odr�bne ustawy.Ustawy oko�obud�etowe s� to wszystkie ustawy zwi�zane z uchwalaniem, opracowywaniem i wykonywaniem ustawy bud�etowej.Bud�et na rok 2008 zosta� opracowany w dw�ch formach:1. tradycyjnej (uwzgl�dnia poziom inflacji i dodatkowe koszty, szacuje si� poziom wykonywanych zada�, i planuje wydatki na przysz�y rok),2. zadaniowej (nie wprowadzona jeszcze do ustawodawstwa).Bud�et musi by� opracowany na podstawie klasyfikacji bud�etowej, kt�ra stanowi wewn�trzny porz�dek bud�etu. Za jej pomoc� okre�la si�:1. zakres odpowiedzialno�ci organ�w wykonuj�cych bud�et,2. operacje bud�etowe.Wsp�lny zakres klasyfikacji bud�etowych bud�etu pa�stwa i bud�et�w samorz�dowych. Ustawa bud�etowa sk�ada si� z:1. cz�ci,wyst�puj� tylko w bud�ecie pa�stwa, maj� uk�ad podmiotowo (np. dochody i wydatki kancelarii prezydenta, Sejmu, NIK�u)- przedmiotowy (np. o�wiata, wychowanie). W odr�bnych cz�ciach ujmuje si� subwencje og�lne samorz�d�w, �rodki na obs�ug� d�ugu Skarbu Pa�stwa, �rodki na rezerwy og�lne i celowe skarby pa�stwa.2. dzia�y,odpowiadaj� podstawowym rodzajom dzia�alno�ci3. rozdzia�y,4. paragrafy.s� najbardziej szczeg�owe � obejmuj� konkretne �r�d�a dochod�wDOCHODY:Klasyfikacja:1przymusowe (podatki, op�ary, kary, grzywny itp.),dobrowolne (po�yczki, darowizny itp.),2og�lne (podatki, c�a, op�aty itp.),indywidualne (wp�aty zysku NBP, dochody z prywatyzacji itp.),3odp�atne (wi��� si� z ekwiwalentn� us�ug� np. op�aty paszportowe),nieodp�atne (nie wi��� si� z ekwiwalentn� us�ug� np. podatki, c�a, darowizny),4krajowe,zagraniczne (po�yczki, emisja obligacji na rynki zagraniczne itp.),5pa�stwowe,lokalne (wp�ywaj� do bud�et�w samorz�dowych np. op�aty komunalne),6z danin publicznych (podatki),z dzia�alno�ci gospodarczej,z maj�tku,7cywilnoprawne (na podstawie zawieranych przez pa�stwo um�w cywilnoprawnych, pa�stwo wyst�puje jako r�wnorz�dny podmiot),publicznoprawne (pozyskiwane z wykorzystaniem w�adztwa pa�stwowego, ustalone i pobierane przez pa�stwo oraz uzyskiwane przymusowo),8zwrotne (maj� albo form� d�ugu zaci�gni�tego na cele publiczne*, albo lokat bud�etowych**),bezzwrotne (uzyskiwane przy zastosowaniu w�adztwa pa�stwowego, nie podlegaj� zwrotowi),9podatkowe (najwa�niejszym jest podatek od towar�w i us�ug VAT, akcyza),niepodatkowe10dochodowe (s� wsp�lne dla pa�stwa i jednostek samorz�du terytorialnego***)* d�ug zaci�gni�ty na cele publiczne � po�yczka publiczna, depozyt do bud�etu pa�stwa o charakterze zwrotnym, umownym, odp�atnym, dobrowolnym, og�lnym.** lokaty bud�etowe polegaj� na lokowaniu w bud�ecie przez okre�lone jednostki finansowe czasowo wolnych �rodk�w finansowychPODATEK VAT:Przedmiotem tego podatku jest sprzeda� towar�w i us�ug, a tak�e import, eksport, zamiana, darowizna towar�w. Podstaw� opodatkowania jest obr�t.Przedmiotem tego podatku s� osoby fizyczne, prawne i jednostki organizacyjne nie maj�ce osobowo�ci prawnej.Podatek ten jest powszechny i wielofazowy, poniewa� obci��� ka�d� faz� obrotu wytworzenia d�br i us�ug.Podatek VAT ma charakter cenotw�rczy.PODATEK AKCYZOWY:Dotyczy on tylko towar�w akcyzowych. Podstaw� opodatkowania jest obr�t tych towar�w.Podzia� towar�w:1. towary zharmonizowane- wyroby tytoniowe,- wyroby alkoholowe,- oleje mineralne.2. towary niezharmonizowane- samochody,- kosmetyki itd.Podatnikami podatku akcyzowego s� importerzy i producenci tych towar�w.*** Podatkowi dochodowemu podlegaj� osoby fizyczne i osoby prawne.a) podatek dochodowy od os�b fizycznych � opodatkowaniu podlega doch�d (nie przych�d!)b) podatek dochodowy od os�b prawnych � podlegaj� mu osoby prawne i jednostki organizacyjne.przych�d � koszty (poniesione w celu uzyskania przychodu) = doch�dC�O:posiada wszystkie cechy podatku.R�nice:- wyodr�bniono organizacyjnie inne s�u�by poboru,- stosuje si� inne procedury,- prawo celne wyodr�bni�o si� z prawa podatkowego.Op�aty celne maj� charakter ekwiwalentny.DOCHODY TYPU KAPITA�OWEGO:- wp�ywy z czynsz�w dzier�awnych,- oprocentowania z lokat,- odsetki od udzielonych przez Skarb Pa�stwa po�yczek, np. ZUS, jednostek samorz�du terytorialnegoINNE DOCHODY:- dochody z NBP,- wp�ywy np. z gospodarstw pomocniczych.DOCHODY PUBLICZNE:1. daniny publiczne,2. pozosta�e daniny uzyskiwane przez jednostki sektora finans�w publicznych.Daniny publiczne to:1) definicja ustawowa- sk�adki i op�aty,- podatki,- inne �wiadczenia pieni�ne, kt�rych obowi�zek ponoszenia na przecz pa�stwa, samorz�d�w, funduszy celowych i innych jednostek sektora finans�w publicznych wynika z odr�bnych ustaw.2) definicja doktrynalna�wiadczenie powszechne, przymusowe, bezzwrotne, ustalane jednostronnie przez podmiot prawa publicznego i pobierane na rzecz tego podmiotu w celu realizacji zada� publicznych. Oznaczaj� te� wszelkie formy przyjmowania warto�ci materialnych b�d� us�ug przez pa�stwo lub samorz�d terytorialny od mieszka�c�w jego terytorium oraz r�nego rodzaju organizacji dzia�aj�cych lub maj�cych siedzib� na danym terytorium.rodzaje:a) osobiste (np. s�u�ba wojskowa),b) rzeczowe (...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]