wykl4, UE Katowice, II stopień sem1
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Definicja zmiany organizacyjnej.
Jak podaje Musiał (2002)zmiana organizacyjna to
przekształcenie istniejącego układu wg ustalonych
procedur przemieniające równocześnie rezultaty tego
przekształcenia ukierunkowane przez celowość
działań organizacji
Zarządzanie zmiana w kontekście
wirtualizacja organizacji
PRZYCZYNY ZMIAN
Najistotniejsze zmiany w ramach organizacji zachodzą
w następujących obszarach:
y
organizacyjnym,
y
związków z otoczeniem,
y
strategii organizacji,
y
relacji wewnętrznych,
y
kulturowym.
Przyczyn zmian w organizacjach należy zatem upatrywaćw coraz większym
niedostosowaniu się do zmieniających sięwarunków w otoczeniu zewnętrznym jak i
wewnętrznym
Do czynników mających wpływ na organizację ze strony otoczenia możemy zaliczyć
następujące zmiany:
y
zmiany w zakresie prawa (handlowego, podatkowego, pracy, ubezpieczeń, transportu,
bezpieczeństwa itd.) na obszarze działania;
y
zmiany naukowo‐techniczne (automatyzacja produkcji, komputeryzacja, nowe
technologie, nowa organizacja pracy itd.) będące w zasięgu możliwości wdrożenia w
organizacji;
y
zmiany rynkowe; z jednej strony: rynek pracy, dostępność surowców, kapitału,
kooperantów; z drugiej strony: rynek zby‐tu dóbr i usług, wzrost potencjału
pieniężnego ludności oraz rozwój konkurencji;
y
zmiany społeczno‐kulturowe (nowe normy wartości, zapo‐trzebowanie na nowoczesne
produkty, doskonalsze lub nowe usługi itd.) pod wpływem wzorców z państw
sąsiednich.
Zmiany występujące wewnątrz
organizacji wg Drucker
:
y
nieoczekiwane powodzenie, niepowodzenie,
zdarzenie zewnętrzne,
y
niezgodnośćmiędzy rzeczywistością a wyobrażeniami
członków danej organizacji,
y
innowacja wynikająca z potrzeb procesu,
y
zmiany w strukturze przemysłu lub rynku, które
wszystkich zaskakują,
Natomiast do czynników wewnętrznych wpływających na zmiany w
organizacji możemy zaliczyć przede wszystkim:
y
rozwój organizacji (formy: powstania, rozkwitu, stabilizacji, chylenia się
do upadku);
y
zaburzenia procesów samoregulacji w organizacji, które mogą
spowodować:
y
produkcja wyrobów na które nie ma już zbytu
y
nadmierne zgromadzenie wyrobów, które nie są poszukiwane na
rynku i trzeba prowadzić akcje sprzedaży poniżej kosztów
wytworzenia,
y
starzenie się parku maszynowego, a w związku z tym wzrost
produkcji wyrobów z wadami,
y
nadmierne lub niepotrzebne do produkcji zapasy surowców
y
zaburzenia w rozliczeniach finansowych z otoczeniem i
pracownikami,
y
odchodzenie specjalistów i pracowników,
y
poczucie beznadziejności wśród pracowników i kierownictwa.
Zmiany występujące na
zewnątrz organizacji wg
Drucker
:
Zarządzanie zmianą.
Zarządzanie zmianą to wszelkie działania mające na
celu usprawnienie przejścia organizacji przez okres
zmiany (transformacji), szczególnie koncentrujące się
na ludziach w organizacji –aby byli gotowi, byli w
stanie i chcieli przeprowadzić zmianę.
y
zmiany demograficzne (zmiany w populacji),
y
zmiany w postrzeganiu np. mody,
y
nowa wiedza.
Kroki w procesie zmian
Model Lewina
Uznanie potrzeby zmian
Rozmrożenie
Ustalenie celów zmian
Diagnoza istotnych zmiennych
Zmiana
Wybór odpowiedniej metody zmian
Zamrożenie
Planowanie wprowadzenia zmian
Faktycznie wprowadzenie
Źródło: L. Clarke:
Zarządzanie zmianą
. Wyd. Gebethner i Ska, warszawa, 1997, s. 104.
Ocena i kontynuacja
Źródło: R.W. Griffin:
Podstawy zarządzania organizacjami
. Wyd. PWE, Warszawa 2007, s. 412.
Krzywa wydajności
Najważniejsze
działania
w
zarządzaniu zmianą
:
y
badanie stanu gotowości do zmian wśród
pracowników,
y
analiza potencjalnych źródeł oporu,
y
przygotowanie planu przeciwdziałania i komunikacji
zmian dla pracowników,
y
okresowe monitorowanie.
Poprzednia
sytuacja
Wydajność wzrasta
Wydajność powraca do
poprzedniego poziomu
zmiana
czas
Źródło: L. Clarke:
Zarządzanie zmianą
. Wyd. Gebethner i Ska, Warszawa, 1997, s. 106.
Bastion zmian
Wiedza
Fakty
Zrozumienie
Podsumowanie‐metafora słonia.
Zarządzanie zmianami w organizacji jest zadaniem
złożonym, wymagającym umiejętności zobaczenia
całego słonia
umiejętności myślenia
systemowego.
głowa
Emocje
Obawy
Więzi
serce
Intuicja
Wola posuwania się
naprzód
Wyrażanie swojej opinii
przez podejmowanie
działania
intuicja
Źródło: L. Clarke:
Zarządzanie zmianą
. Wyd. Gebethner i Ska, Warszawa, 1997, s. 96.
Nowe podejście:
y
tradycyjne teorie organizacji nie sąwystarczające do opisu
organizacji
Metafora:
y
pozwala zrozumieć jeden rodzaj doświadczenia za pomocą
innego przez to, że sugeruje identyczność dwu rzeczy, których
normalnie nie uważalibyśmy za tożsame (np. życie i długa
wijąca się droga, człowiek i lew)
y
wielu teoretyków organizacji opracowuje swe ujęcia, opierając
się na metodach zapożyczonych ze sztuk pięknych i nauk
humanistycznych
y
zachęca do wyszukiwania podobieństw między przedmiotem
zainteresowania a czymś, co jest lepiej znane, a przynajmniej
znane w inny sposób
y
posługiwanie sięmetaforą jest szczególnie użytecznym
środkiem dostrzegania i rozumienia istoty danego zjawiska
Metafora:
Historia stosowania metafor
y
Metafory zaczęto stosowaćw latach 20‐tych XX wieku. Już
wtedy Taylor porównywał organizację do maszyny, a Maslow
prezentował podejście organizmowe
y
przedstawia specyficzny czy fundamentalny sposób
postrzegania, myślenia i mówienia
y
polega na utożsamianiu podobieństw między
rzeczami odmiennymi
y
Jednak wówczas nie badano użycia metafor. Metafory jako
środki pomocne w rozumieniu organizacji znalazły
zastosowanie pod koniec lat 70‐tych XX wieku
Metafory Morgana:
Metafora maszyny:
y
W książce pt.
Oblicza organizacji
brytyjski teoretyk organizacji,
Gareth Morgan, poddał badaniom wiele sposobów
wykorzystywania metafory w teorii organizacji, jako środka
służącego rozumieniu i analizie organizacji
y
powstała na początku zeszłego stulecia, kiedy to w okresie
rewolucji przemysłowej wynaleziono wiele nowych maszyn
y
dominowała na początku XX wieku, a do klasycznej teorii
zarządzania weszła dzięki zainteresowaniu strukturą i
efektywnością
y
odnosi się do sposobów najlepszego zaprojektowania
organizacji ‐ zakłada, że podobnie jak w celu wykonania
pewnych zadańmożna zbudowaćmaszynę, tak samo całą
organizacjęmożna zbudowaćw celu realizacji wyznaczonych
celów
y
Analizował podobieństwa między organizacjami a maszynami,
organizmami biologicznymi, mózgiem, kulturą, systemami
politycznymi i sposobami niewolenia umysłów
Metafora maszyny:
Metafora organizmu:
y
organizacji to narzędzie służące wypełnianiu konkretnych
(zwykle produkcyjnych) zadań
y
menedżer to postać inżyniera do spraw organizacji, którego
zadanie polega na kierowaniu skuteczną i wydajną organizacją
y
w pewnym stopniu nawet dzisiaj oczekuje się, że organizacje
będą działać jak maszyny: powinny one rutynizować efektywne
operacje, być przewidywalne i działać niezawodnie wszędzie,
gdzie to możliwe
y
wyobrażenia związane z ewolucją biologiczną dostarczyły
metafory organizmu
y
wskazuje, że podobnie jak żywe organizmy, organizacje zależą
od otoczenia dostarczającego potrzebne im do życia zasoby
y
zamiast żywności i schronienia otoczenie organizacji dostarcza
jej surowców, wiedzy, siły roboczej i kapitału, czyli zasobów
wejściowych podlegających procesowi przekształcania, który
podtrzymuje życie organizacji, podobnie do procesów
trawiennych w organizmach żywych
Metafora organizmu:
Metafora organizmu:
y
organizacja to żywy ustrój spełniający funkcje konieczne do
przetrwania, zwłaszcza przystosowania się do wrogiego świata
y
zakłada, że skoro organizacja wymaga funkcji podtrzymujących
życie tak samo jak organizm żywy (trawienie, oddychanie,
krążenie), to musi dostosowywać się do szerszego otoczenia
y
uwypukla te procesy organizacyjne, które wiążą się z
przetrwaniem, a wobec tego kładzie teżnacisk na
podtrzymywanie wymiany z otoczeniem
y
uznaje istnienie różnych gatunków organizacji przystosowanych
do różnych środowisk
y
określa, że różne gatunki organizacji będąmusiały stawić czoło
różnym wymaganiom
y
nie może istnieć najlepszy sposób organizowania, który
sprawdzałby się równie dobrze w odniesieniu do wszystkich
organizacji
y
uwydatnia zależność od otoczenia, technologii jako procesu
przekształcania
Metafora kultury
Pozostałe metafory:
y
organizacja to system znaczeń stworzonych i utrwalanych w
wyniku stowarzyszania się ludzi mających wspólne wartości,
tradycje i zwyczaje
y
Inne metafory, które cieszyły sięwśród teoretyków
organizacji popularnością to: tekst, dyskurs, sztuka,
jazz i dramat
y
podkreśla zwyczaje i tradycje, opowieści i mity, artefakty i
symbole organizacji
y
Wśród popularnych wymienia się także: gra, podróż,
dżungla, rodzina, zoo, wojna
y
menedżer symbolizuje organizację, jest opowiadaczem historii i
przekazicielem tradycji
Metafora gry:
Metafora gry:
y
organizacja jest zorientowana na realizację celu
y
cel możliwy jest do osiągnięcia tylko w przypadku zespołowej
pracy wszystkich jednostek tworzących drużynę
y
każdy zawodnik –członek organizacji ma do zrealizowania
określona funkcję (podobnie jak zawodnik na boisku na
określonej pozycji)
y
otoczenie jest uporządkowane
y
liderem jest trener odpowiedzialny za zrealizowanie
wyznaczonego celu
y
wiąże się z pojęciami trudności, ryzyka, zabawy, pracy
zespołowej i przywództwa
y
trudności są głównie związane ze stworzeniem zgranego
zespołu zdolnego do osiągania zamierzonego celu
y
sukces danego zespołu (organizacji) jest uzależniony od
umiejętności i kompetencji każdego zawodnika z osobna
y
jedynym celem zespołu jest zwycięstwo
y
występują tu zarówno wygrani jak i przegrani
y
o sile zespołu decydują najlepsi zawodnicy, którzy są bardzo
cenieni w tego typu organizacji
Metafora podróży:
Metafora dżungli:
y
organizacja utożsamiana jest z podróżąmorską
y
w działaniu organizacji występuję pewnego rodzaju ryzyko, związane z
niepewnością
y
organizacja kierowana jest przez kapitana
y
otoczenie określa się jako chaotyczne
y
organizacja ma jasno sprecyzowany cel, którym jest dotarcie do lądu,
tak jak to ma miejsce w przypadku podróży
y
cel jest bardzo odległy, ale możliwy do osiągnięcia dzięki współpracy
wszystkich członków załogi
y
spełnienie celu jest możliwe dzięki ciężkiej i solidnej pracy wszystkich
członków organizacji
y
podstawową cechą jest nieprzewidywalnośćoraz bardzo mała
znajomość otoczenia
y
napotykane problemy są rozwiązywane przez każdego z pracowników
‘na własną rękę’i tylko w zakresie własnego interesu
y
w odróżnieniu od innych metafor, dżungla charakteryzuje się
agresywną postawąwobec innych jednostek
y
trudno tu mówić o konkretnym celu
y
występuje brak pomysłu na kierowanie organizacją, nie ma
przywódcy, można jedynie mówić o przewodniku, którego zadaniem
jest wyprowadzenie organizacji z dżungli
y
członkowie organizacji kierują się zarówno doświadczeniem, wiedzą,
jak i intuicjąw rozwiązywaniu problemów
[ Pobierz całość w formacie PDF ]